Z umowy ubezpieczenia lub ogólnych warunków ubezpieczenia wynikać mogą pewne obowiązki, które ubezpieczający dopełnić powinien w przypadku wystąpienia wypadku ubezpieczeniowego – niewywiązywanie się z nich może spowodować ograniczenie, a w najgorszym wypadku nawet całkowity brak odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń.
Podstawowym obowiązkiem ubezpieczającego jest zawiadomienie w określonym terminie zakładu ubezpieczeń o zajściu wypadku. W przypadku umów zawieranych na cudzy rachunek obowiązkiem powiadomienia odpowiednich organów obciążony może zostać zarówno ubezpieczający jak i ubezpieczony (chyba, że ubezpieczony nie wiedział o zawartej umowie na jego rachunek).
Sankcją za niedopełnienie tego obowiązku z winy umyślnej lub w wyniku niedbalstwa jest możliwość zmniejszenia przez Zakład Ubezpieczeń przysługującego świadczenia – szczególnie, jeżeli naruszenie obowiązku przyczyniło się do zwiększenia szkody lub uniemożliwiło ubezpieczycielowi ustalenie okoliczności i skutków wypadku.
Jak wynika z Kodeksu Cywilnego – w razie zajścia wypadku ubezpieczający zobowiązany jest do użycia wszelkich dostępnych mu środków w celu ratowania przedmiotu ubezpieczenia oraz zapobieżenia szkodzie lub zmniejszenia jej rozmiarów.
